Beni tanıyanlar bilir, İngilizcem mükemmel olmasa da iyidir. Yurt dışında yaşamaya başlayınca gerçek seviyemi farketmeye başladım. Bu durum aynı zamanda doğal diller konusunda çokça düşünmeme de yol açtı.
Hollanda'da hemen hemen herkes İngilizce konuşuyor. Birçoğu gerçekten çok çok iyiler. Booking'te İK'dan Valerie'ye "Amerika'dan mısın" diye sormuşluğum var ilk gün, bazıları o derece iyiler (hayır, kendisi Hollandalı :). Kelime dağarcıkları, günlük konuşma dilleri (buna "colloquial language" deniyor) ve deyimlere hakimiyetleri çok iyi. Türkiye'de biz cümlenin gramerini, zaman kiplerini düşünürken buradakiler cümle kalıplarını seçip doğal bir şekilde konuşuyorlar. Bir süre sonra sen de alışıyorsun, ilk duyduğunda şaşırdığın kalıplar doğal gelmeye başlıyorlar.
Hollandalılarla bu konuda sohbet ederken hemen hepsi yabancı filmlerin dublaj yerine alt yazılı verildiğini özellikle vurguluyorlar. Kısa bir süre yaşadığım Danimarka'da da aynı durum vardı. İki ülkede de İngilizce konuşma oranının %90'a yakın olması belki de tesadüf değil.
Dil öğrenmek aslında başkalarının kelimelerini kullanmaya başlamak mı? Bebekken, ilk dilimizi anne babamızın kelimelerini kullanarak öğrenmiyor muyuz? ODTÜ'de aldığım İspanyolca dersinde öğretmen sadece İspanyolca anlatıyordu dersi. Eminim bu konuda çok fazla araştırma ve makale vardır, ben üşeniyorum bunları bulmaya.
Bazı deyimleri öğrenmek olağandışı durumlarda oluyor. Geçen hafta sıkça masa tenisi oynayıp beraber yemek yediğim iş arkadaşım babasını kaybetti. Ani bir kalp krizi. Avustralya'daki evinden bu kadar uzak ve expat olunca insanın çok fazla dayanabileceği arkadaşı olmuyor haliyle. Gecenin bir buçuğunda bisiklete atlayıp evine gittim, yalnız bırakmayıp sarıldım kendine.
Kelime dağarcığım ne kadar zayıfmış! "Başın sağolsun" nasıl denir ki İngilizce? "Üzgünüm" dedim, "ne diyeceğimi bilmiyorum" dedim, ki gerçekten bilmiyordum da. Biraz zor oldu, ama bir şekilde başardım sanırım. Ne yaparım, ne söylerim diye çok korkmuştum ama insan hallediyor bir şekilde.
Hem İngilizcem hem de Hollandacam, ben farkında olmasam da gelişiyor. Bazen üzücü olaylar yaşansa da, ve bazen sırf bu yüzden...