Debian bir zamanlar paket yönetim sistemi ile gerçekten öne çıkan bir linux dağıtımıydı. Daha sonra Debian temelli Ubuntu ile birlikte işler çok daha kolay hale geldi ama sistem yöneticisinin en sevdiği dağıtım sağlamlığı ile halen Debian. Çoğu sunucu işleri için bu dağıtım tercih ediliyor. Paket yöneticisi olan APT, aptitude programı ile veya apt-get ile çalıştırılır, peki programların veritabanları nereden elde ediliyor? Bunun için sources.list isimli bir dosya kullanılır. Varsayılan olarak bu dosya /etc/apt/sources.list adresindedir ve her "aptitude update" deyişimizde bu dosyadaki yansılar kontrol edilerek yeni paketlerin listesi alınır. Daha sonra "aptitude upgrade" dediğimizde sistemimizde bulunan programlar yeni sürümleri varsa güncellenir veya "aptitude search" ile bir paket aradığımızda varlığı bu listeden kontrol edilir.

En hızlı yansıyı bu listeye yazmanız sizin için bir avantaj çünkü büyük miktarlı güncellemeler özellikle yavaş internet hızına da sahipseniz uzun zaman alabilir. Hangi yansının daha hızlı olduğunu bulmak biraz zahmetli bir araştırma gerektiriyor, neyse ki küçük bir program yardımıyla bunu otomatikleştirebiliriz. Programın adı "netselect-apt" bu programı aptitude ile kuruyoruz:

# aptitude install netselect-apt

Ve çalıştırıyoruz:

# netselect-apt
Using distribution stable.
mirrors_full has been found.
I'll use that, rather than downloading it again.

Choosing a main Debian mirror using netselect.
netselect: unknown host debian.planetmirror.com
netselect: 227 (24 active) nameserver request(s)...
...
...............................................................................
The fastest server seems to be:
http://ftp.tr.debian.org/debian/

Writing sources.list.
Done.


Program önce yansı listesini indiriyor (veya daha önceden çalıştırılmışsa ve güncel liste varsa onu kullanıyor) ve listedeki yansıların hızını ölçüyor. Bir süre sonra bu ölçüm bitiyor ve çalıştığınız klasöre sources.list dosyasını oluşturmuş oluyor. Eğer bu dosyayı /etc/apt/sources.list olarak taşırsanız en hızlı yansıyı kullanmaya başladınız demektir. Daha detaylı bilgi için ve Debian'ın hangi sürümünü istediğinizi vs. belirtmek için "man netselect-apt" veya "netselect-apt -h" çıktılarına bakmanız gerekiyor.

Debian'ın hangi sürümünü kullanıyorsunuz peki? Bunu sources.list dosyasına bakarak anlayabilirsiniz.

deb http://ftp.tr.debian.org/debian/ stable main contrib

gibi satırlarınız olacak, buradaki 3. kelime sürümünüzü belirtiyor. Burada stable denilmiş.

deb ftp://ftp.tr.debian.org/debian/ lenny main contrib non-free

satırına benzer bir satır varsa lenny kullanılıyor demektir (lenny şu anda testing aşamasında). Debian'daki sürümler arasındaki farklar konusunda şu sayfaya ve bu konudaki daha detaylı açıklamalar ve APT bilgileri için şu sayfaya bakın.

Debian'da bir sürümden ötekine nasıl geçebilirsiniz? Sürüm yükseltmek için aslında yapmanız gerekenler çok basit, az önce gösterdiğim sources.list dosyasındaki 3. kelimeyi istediğiniz sürüm ismi ile değiştirmek. Bunun için stable, testing, unstable gibi geliştirme isimlerini kullanabileceğiniz gibi etch, lenny veya sid gibi özel sürüm isimlerini de kullanabilirsiniz. Bu yazının yazıldığı tarihte etch kararlı (stable), lenny daha az kararlı olan testing sürümünü, sid ise kararsız olan unstable sürümlerinin özel isimleri. Örneğin sources.list dosyasındaki stable kelimelerini testing'e çevirirsek bir sonraki APT güncellemesinde testing'e geçeceğiz demektir.

# aptitude update
# aptitude upgrade


Sonrası sisteminiz yeni sürüm için gerekli paketleri yüklemiş olacaktır.

Yeni sürüme geçmek için aslında başka yollar da var. Bunlardan biri olan "apt-get dist-upgrade" yardımı ile otomatik olarak bir üst sürüme geçebilirsiniz. Bununla APT bazı ayarlar yaparak paketlerin sürüm/bağımlılık bilgilerini de güncelleyecektir. Daha fazla bilgi için "man apt-get" ve Debian.org dökümantasyonunu inceleyebilirsiniz (bir nevi RTFM yapıyorum, biliyorum :)).

Kolay gelsin.